آیت الله جوادی آملی:
قوام مکتب تشیع با پایهریزی بنیادین و مستحکم صادق آل محمد(علیه السلام) و پدر بزرگوارشان شکل گرفت و شیعیان و پیروان ایشان مفتخر به شاگردی این مکتب و آن هم در محضر مفسران وحی الهیاند. امام صادق علیه السلام تنها بر تشکیل حوزه علمیه و بیان حکم فقهی بسنده نکردند بلکه ایشان با ملحدان از یک سو و با مشرکان و با امویان و عباسیان از سوی دیگر به مبارزه برخواستند و ضمن معرفی نظام اسلامی با استقامت و پایداری این نظام را حفظ کردند.
وجود مبارک امام صادق(سلام الله علیه) که رئیس مذهب ماست، مشابه همان کار و برنامه ای را که رسول گرامی (علیه و علی آله آلاف التحیة والثناء) در زمان خود انجام داد، بر عهده داشته است. وجود مبارک رسول گرامی(صل الله علیه وآله و سلّم) قیام کرد، هم مشکلات محلّی و ملّی را و هم مشکلات منطقهای را و هم مشکلات جهانی را حل کرد. همان مشکلی که وجود مبارک پیامبر داشت و مشکلگشایی که به دست رسالت رسول اکرم انجام شد، همان مشکل در زمان امام صادق(سلام الله علیه) بود و همان مشکلگشایی به دست امام صادق(سلام الله علیه) صورت گرفت.
مشکلات اعتقادی مردم حجاز، مجاوران حجاز و جهان معاصر در ابتدای بعثت پیامبر اسلام، الحاد ، شرک و مشوبیت اعتقادی و مانند آن بود؛ در عصر امام صادق(سلام الله علیه) هم همین مشکلات محلّی و ملّی از یک سو، منطقهای از سوی دیگر و بینالمللی از سوی سوم وجود داشت.
این نبود که امام صادق علیه السلام تنها حوزه علمیه داشته باشد و رئیس مذهب باشد و حکم فقهی بیان کند؛ او با ملحدان از یک سو، با مشرکان از سوی دیگر، با کسانی که مشوبیت اعتقادی و اخلاقی داشتند از سوی دیگر، با امویان و عباسیان از سوی دیگر به مبارزه برخواست و ضمن معرفی نظام اسلامی، با استقامت و پایداری این نظام را حفظ کرد.
از وجود مبارک امام صادق(سلام الله علیه) سؤال کردند که اینکه شما فرمودید خدای سبحان همه کارها را در اختیار بشر قرار داد «إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ فَوَّضَ إِلَی الْمُؤْمِنِ أُمُورَهُ کُلَّهَا وَ لَمْ یفَوِّضْ إِلَیهِ أَنْ یذِلَّ نَفْسَهُ» یعنی چه؟ ایشان فرمودند: خدا به افراد اجازه نداد که خودشان را ذلیل و فرومایه کنند.
از حضرت سؤال کردند انسان خودش را ذلیل کند یعنی چه؟ فرمود آبروی انسان برای انسان نیست. انسان کاری بکند که «مسلوبالحیثیه» شود این شخص معصیت کرده است! به ما گفتند آبرو، امانت الهی است؛ مثل جان، بعد فرمود راه آبروریزی و یکی از مصادیق آبروریزی و یکی از مصادیق ذلّت نفس که حرام است این است که انسان سِمتی را قبول کند که نتواند آن را اداره کند. اگر شما میبینید در کشوری کسی سِمتی دارد و نمیتواند آن را اداره کند این کار میشود معصیت.
منبع: آرشیو جلسه درس اخلاق معظم له (30 مرداد 1393)
آخرین نظرات