اهمیت پژوهش و تعقل در قرآن
آیات قرآن تنها برای قرا ئت کردن نیست؛ بلکه برای فهمیدن و درنهایت هدایت انسان ها نازل شده است و در واقع خواندن قرآن مقدمه ای است برای اندیشیدن و تفکر در آن . درقرآن مسألة تحقیق و پژوهش در قالب واژه هایی مانند : تعقل ، تدبر ، تفکر، تفقه ،تذکر تأکید شده است . آیاتی که در این زمینه آمده است می توان آنها را به دو دسته تقسیم کرد : دستة اوّل آیاتی که بر تدبّر و پژوهش در آیات مکتوب قرآن تأکید دارند و دستة دوم آیاتی که بر تفکر و پژوهش در نشانه های عظمت خداوند تأکید دارند و این گروه خود به دو دسته تقسیم می شوند : آیات مربوط به پژوهش در عالم بی جان مانند آسمان ، زمین ، باران ، باد ، کوهها ، رعد وبرق و … وآیات مربوط به پژوهش در عالم جاندار مانند رویش گیاهان ، خلقت جانوران ازجمله شتر ، خلقت انسان و ویژگی های بدن او .
همچنین پژوهش و تفکر در آثار گذشتگان از طریق سیر و سفر در زمین نیز از مواردی است که در قرآن کریم مؤکداً اشاره شده است .و نکتة قابل توجه اینکه پژوهش و تعقل آیات و نشانه های عظمت خداوند اگر آمیخته با یاد خداوند نباشد به جایی نمی رسد و نتایج انسانی و تربیتی گرفته نمی شود .
منابع:
https://civilica.com/doc/583293
https://isipaper.org/fa/post/ahmit-o-drort-anjam-pzhohshiiA1
پژوهشگر: سیده زهرا سیدالنگی
چکیده تحقیق پایانی
اخلاق از جمله مباحث مهم علمي و فلسفي است که از قرون گذشته تا امروز همواره مورد بررسي و تحقيق بشر بوده است. در مکاتب مختلف نظريه ها و تعاريف متفاوتي از اخلاق وجود دارد. در مکتب تکليف، فعل اخلاقي عبارت است از فعلي كه از همه اغراض منزه بوده و ناشي از احساس تكليف باشد و غايت و هدف فعل جز انجام تكليف نباشد. نظريه ديگري که در زمينه وجدان اخلاقي وجود دارد و نظريه غالب ماديون مي باشد، بر اين اساس است که اخلاق از فكر دورانديش انسان بوجود مي آيد و مصلحت انسان در اين است كه رعايت نوع نمايد. ايراد مهمي كه بر اين نظريه وارد است، اين است که چنين رويکردي از اخلاق تنها در جايي مي تواند حاكم باشد كه قدرت ها مساوي باشند و آن جايي که يك طرف قوي و طرف ديگر ضعيف باشد، هيچ نيرو و عاملي نمي تواند قوي را دعوت به اخلاق كند. نظريه ديگر در زمينه اخلاق بر پايه تناسب است. در اين نظريه خلق خوب يا فعل اخلاقي زيبا است و پايه زيبايي، تناسب است. در اين ميان رويکرد اسلام به چهارچوب فعل اخلاقي در خور توجه و تمجيد است. در دين مبين اسلام اساس بر اين قرار داده شده است كه در جامعه بايد حقوق واقعي تمامي آحاد جامعه، بدون استثنا مراعات شود. از اينجاست كه دين اسلام مي گويد مي بايست مقتضاي حق اجرا شود و نه مقتضاي عواطف. به عبارت ساده تر به نظر قرآن كريم بايد در جامعه انساني حقوق واقعي فرد فرد جامعه، بدون استثنا، مراعات شود و معيار اين حقوق دين است كه از نيروي عمومي و اقتضاي كلي دستگاه آفرينش سرچشمه مي گيرد.
واژگان كليدى: اخلاق، وجدان اخلاقي، نظریه مادیون، تکلیف، رویکرد اسلام
آخرین نظرات