پژوهشگر: سیده زهرا سیدالنگی
چکیده تحقیق پایانی
اخلاق از جمله مباحث مهم علمي و فلسفي است که از قرون گذشته تا امروز همواره مورد بررسي و تحقيق بشر بوده است. در مکاتب مختلف نظريه ها و تعاريف متفاوتي از اخلاق وجود دارد. در مکتب تکليف، فعل اخلاقي عبارت است از فعلي كه از همه اغراض منزه بوده و ناشي از احساس تكليف باشد و غايت و هدف فعل جز انجام تكليف نباشد. نظريه ديگري که در زمينه وجدان اخلاقي وجود دارد و نظريه غالب ماديون مي باشد، بر اين اساس است که اخلاق از فكر دورانديش انسان بوجود مي آيد و مصلحت انسان در اين است كه رعايت نوع نمايد. ايراد مهمي كه بر اين نظريه وارد است، اين است که چنين رويکردي از اخلاق تنها در جايي مي تواند حاكم باشد كه قدرت ها مساوي باشند و آن جايي که يك طرف قوي و طرف ديگر ضعيف باشد، هيچ نيرو و عاملي نمي تواند قوي را دعوت به اخلاق كند. نظريه ديگر در زمينه اخلاق بر پايه تناسب است. در اين نظريه خلق خوب يا فعل اخلاقي زيبا است و پايه زيبايي، تناسب است. در اين ميان رويکرد اسلام به چهارچوب فعل اخلاقي در خور توجه و تمجيد است. در دين مبين اسلام اساس بر اين قرار داده شده است كه در جامعه بايد حقوق واقعي تمامي آحاد جامعه، بدون استثنا مراعات شود. از اينجاست كه دين اسلام مي گويد مي بايست مقتضاي حق اجرا شود و نه مقتضاي عواطف. به عبارت ساده تر به نظر قرآن كريم بايد در جامعه انساني حقوق واقعي فرد فرد جامعه، بدون استثنا، مراعات شود و معيار اين حقوق دين است كه از نيروي عمومي و اقتضاي كلي دستگاه آفرينش سرچشمه مي گيرد.
واژگان كليدى: اخلاق، وجدان اخلاقي، نظریه مادیون، تکلیف، رویکرد اسلام
آخرین نظرات